vrijdag 23 januari 2009

Het gaat steeds sneller

De opwarming van Antarctica, de enige regio die leek te ontsnappen aan de global warming, is begonnen. Dat is de angstaanjagende conclusie van een artikel in het gereputeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature. Gisteren meldden we nog dat de Wilkins Ice Shelf, een ijsplaat zo groot als half België, op het punt staat in te storten.

Weinig ruimte voor twijfel
Tot nu stelden klimaatsceptici dat Antarctica kouder werd, en dat dat het bewijs was dat global warming een mythe zou zijn. Maar het artikel in Nature laat weinig ruimte voor twijfel. Het bundelt recente bevindingen, studies en metingen van vier topuniversiteiten (University of Washington, Roger Williams University in Rhode Island, Pennsylvania State University, Colombia University) met die van ondermeer drie verschillende Nasa-departementen en de cijfers van weerstations ter plaatse.

In tred met rest van de wereld
Een eerste belangrijke conclusie is dat sinds de jaren 50 de gemiddelde temperatuur rond de Zuidpool met een halve graad is gestegen. De opwarming gaat ook aan een steeds sneller tempo blijkt uit de analyse van satellietinfo en metingen op het continent. De gemiddelde temperatuurstijging op Antarctica is nu vergelijkbaar met die in de rest van de wereld.

14 meter
Een tweede belangrijke conclusie: niet alleen op het Antarctisch Schiereiland, zelfs niet alleen op de hele West-Antarctische ijskap, maar op het hele continent stijgt nu de gemiddelde oppervlaktetemperatuur.

Volgens het rapport dat Nasa bijdroeg is West-Antarctica gedoemd om te smelten. Met de het smeltwater van de de gletsjers op Groenland erbij - die ook meetbaar en sneller dan verwacht verdwijnen - staat dat garant voor een zeespiegelstijging van 14 meter hebben ze uitgerekend aan het Goddard Space Center. "Een scenario dat volgens de modellen mogelijk wordt aan het eind van deze eeuw."

Worst case scenario
Het kan nog erger. De ijsmassa op Oost-Antarctica bevat zelfs voldoende water om de zeespiegel wereldwijd met nog eens 50 meter te laten stijgen. Deze ijskap gaat er pas aan als de gemiddelde temperaturr op aarde met nog eens meer dan drie graden toeneemt, en daar zijn we (gelukkig) nog niet aan toe.

"Desatreuze gevolgen"
"Maar zelfs wanneer slechts een fractie van Groenland en West-Antarctica smelt kunnen we deze eeuw nog meters zeespiegelstijging zien, met desastreuze gevolgen", schrijft Barry Brook, directeur van het onderzoeksprogramma naar klimaatverandering van de Universiteit van Adelaide.

Antarctica bevat meer dan 70 procent van het zoet water in de wereld en 90 procent van al het ijs op onze planeet. Op sommige plaatsen is die ijslaag 4.000 meter dik.

Broeikasgassen
De onderzoeksgroep schrijft dat de gemeten Antarctische opwarming moeilijk te verklaren is zonder die te koppelen aan de sterk toegenomen "antropogene uitstoot van broeikasgassen, voornamelijk door grootschalig gebruik van fossiele brandstoffen".(mvl)

donderdag 22 januari 2009

Opwarming Zuidpool

Onheilspellend nieuws uit Antartica: de Wilkins Ice Shelf, een enorme ijsplaat van 110 op 150 kilometer, zo groot als half België, staat op het punt het te begeven. Satellietbeelden tonen grote scheuren in de plaat en laten zien hoe die enkel nog wordt bijeengehouden door een almaar krimpende strook zee-ijs.

Kurk van de fles
Die laatste strook is nu nog 500 meter à 2 kilometer. Ten tijde van de eerste satelietfoto's was dat nog 40 kilometer. Ze is belangrijk want houdt de hele Wilkinsplaat op z'n plaats. Als ze verdwijnt, heeft dat hetzelfde effect als de kurk van een fles trekken.

Kwestie van maanden
De British Antarctic Survey (BAS) voorspelt nu dat ook die laatste restanten gaan verdwijnen in de volgende maanden en dat de achterliggende massa in zee zal stromen. Wat meteen het einde van de Wilkins Ice Shelf zou betekenen.

Gletsjers
Dat is geen natte-vingerwerk. BAS meet dat met GPS-toestellen, die geïnstalleerd zijn op de ijsplaat. Als de ijsbarrière die de Wilkins Shelf op haar plaats houdt, breekt, dan zou er dat voor kunnen zorgen dat ook de immense gletsjers achter de plaat sneller naar zee gaan stromen. Wat voor een versnelling van de zeespiegelstijging zou zorgen.

Niet de eerste
De jongste jaren verdwenen al enkele andere enorme ijsplaten aan de Zuidpool, zoals de Prince Gustav Channel, Larsen Inlet, Larsen A, Wordie, Muller en de Jones Shelf. Het strafst was de Larsen B Shelf. Die verdween in amper 30 dagen volledig in zee in 2002. Uit sedimentonderzoek is gebleken dat de ijsplaten in elk geval meer dan 10.000 jaar oud waren.

Drie graden warmer in 60 jaar
De onderzoekers wijten het aan klimaatverandering. Het schiereiland dat uitsteekt naar Zuid-Amerika (en waar ook de Wilkins Shelf ligt) is daar relatief gevoeliger aan dan de rest van het continent, omdat het ijs daar vrij ver in de omringende oceaan steekt. De gemiddelde temperatuur is er sinds 1950 al met drie graden gestegen.

Maar ook de West-Antarctische ijskap verliest de laatste jaren massa, blijkt uit satellietmetingen. Recent bleek trouwens de Oost-Antarctische ijskap ook niet meer groeit. (mvl)

maandag 19 januari 2009

Milieuvergunningsaanvraag Galloo

Tijdens het symposium vernamen we terloops dat de firma Galloo een vergunningsaanvraag heeft ingediend. Het betreft hier een wijziging/uitbreiding van de capaciteit.

Om de details hieromtrent kenbaar te maken, alsook aan te geven welke mogelijkheden er zijn om dit tegen te gaan is het nodig hierover een infosessie te houden. We gaan dit dan ook organiseren, vermoedelijk de tweede week van februari.

Verdere details volgen later, maar wie hier aan wil meewerken is meer dan welkom.

zondag 18 januari 2009

Westerse 'beschaving'

De EU stelt zich graag voor als een organisatie van beschaafde naties, in tegenstelling tot een aantal andere landen, Turkije mag geen lid worden vanwege een gebrek aan respect voor de mensenrechten, men praat schande van diverse genocides (zonder er daadwerkelijk iets aan te doen), men geeft af op het Amerikaans imperialisme (terecht), men kijkt vol ongeloof naar moslimterrorisme, ... en toch, de volgende beelden zijn afkomstig van één van onze beschaafde EU-landen, met name de Faroër eilanden tussen Denemarken en Noorwegen.

Niet geschikt voor gevoelige kijkers.

Laat je stem horen op http://www.thepetitionsite.com/1/calderon










vrijdag 16 januari 2009

Sluikstort

Binnen de gemeente heeft men een (nieuwe?) strategie gevonden om het probleem van het zwerfvuil aan te pakken, namelijk het wegnemen van glasbollen. De redering hierachter is wellicht dat een glasbol niet thuishoort in het toeristische centrum want dat verstoort het straatbeeld. Naar het voorkomen van zwerfafval toe heeft het ook wel zijn nut, mensen hebben nu eenmaal wel eens de gewoonte om hun vuilnis naast een glasbol te zetten.

Dus, verwijder alle glasbollen uit het straatbeeld, en alle vuilnisbakjes en je hebt geen sluikstort meer. Toch maar even bijzeggen dat dit een sarcastische opmerking is.

zondag 11 januari 2009

Verkeer

Vrachtwagens zorgen voor meer milieuschade en files dan gedacht. Ze zorgen ook voor tweemaal zoveel verkeersdoden dan personenwagens. Onderzoeksbureau CE Delft meldt dat in een rapport in opdracht van milieuorganisatie Transport & Environment.
Vrachtwagens in de Europese Unie stoten volgens het onderzoek 54 procent meer broeikasgas CO2 uit in 2030, ondanks alle inspanningen om de uitstoot juist te verlagen. De trucks zorgen bovendien voor 30 procent van de files, hoewel ze slechts 3 procent van het wegverkeer uitmaken.

Schade
Wat betreft de veiligheid, ontdekten de onderzoekers dat vrachtwagens per kilometer de oorzaak zijn van tweemaal zoveel verkeersdoden dan personenwagens. De truckers hoeven volgens de studie nauwelijks te betalen voor de schade. De sector betaalt in de EU jaarlijks 50 miljard euro aan accijns en belastingen, wat hooguit de kosten van de wegen en andere infrastructuur dekt. Kosten zoals luchtvervuiling, files, lawaai of ongelukken komen voor rekening van andere belastingbetalers.

Extra heffingen
De milieuorganisatie Transport & Environment bepleit extra heffingen op vrachtwagens wegens deze kosten. Het Europees Parlement bespreekt 21 januari al een voorstel om enkele kosten zoals files door te berekenen. Dat gaat de organisatie niet ver genoeg. De vrachtwagens moeten ook opdraaien voor kosten van CO2 en ongelukken, vindt directeur Jos Dings van Transport & Environment: "Vrachtwagens krijgen nu vrij baan, terwijl ze leed veroorzaken voor miljoenen mensen: files, lawaai en vervuiling". (belga/kh)

maandag 5 januari 2009

Blub

Volgens satellieten van NASA is sinds 2003 liefst twee biljoen ton ijs gesmolten in Groenland, Alaska en Antarctica. Meer dan de helft van dat ijs is in Groenland gesmolten. En volgens recente studies smelt het ijs daar steeds sneller.

De cijfers van 2008 zijn al bij al minder dramatisch dan het jaar daarvoor. Vooral in Alaska kon het ijs op het land eindelijk weer een beetje aangroeien. Maar al dat gesmolten ijs draagt natuurlijk wel bij tot een stijging van het zeeniveau. Terwijl Groenland in 1990 nog geen invloed had op het zeeniveau, zorgt het gebied nu jaarlijks voor een stijging van een halve millimeter.

Het ziet er niet naar uit dat de situatie de komende jaren zal verbeteren. Volgens wetenschappers lag de temperatuur de voorbije herfst in sommige delen van de Noordpool negen tot tien graden hoger dan normaal. Als de planeet opwarmt, zal dat het snelst gebeuren in gevoelige gebieden zoals de Noordpool. (gb)